Er is veel te doen in de sociale media aangaande de effecten van suikers op overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten. Daarbij is door bijvoorbeeld Robert Lustig en Peter Havel vooral gewezen op de rol van fructose als “giftige suiker” die leidt tot leververvetting, extra eten, verslaving, overgewicht en chronische ziekte.
Dergelijke uitspraken over fructose hebben hun oorsprong in studies die gedaan zijn met zeer hoge doseringen, meestal als puur fructose; veel hoger dan wij als mensen normaal consumeren en meestal bij ratten en muizen. Daarbij dient ook opgemerkt te worden dat mensen, fructose vrijwel altijd consumeren samen met glucose, waardoor de effecten geheel verschillen van die zoals die worden waargenomen bij pure fructose opname.
Voorts blijkt dat niet de soort koolhydraat , maar de totale energie en de totale hoeveelheid suikerhoudende dranken van invloed zijn op het ontwikkelen van overgewicht.
Het vervangen van suikers in dranken door niet calorische zoetstoffen leidt tot een aantoonbare vermindering van de koolhydraat consumptie en daardoor een betere gewichtshandhaving. Het gebruik van laag/niet calorische zoetstoffen is geen causale factor in het krijgen van overgewicht en leidt NIET, zoals vaak beweert wordt, tot compensatoir eten van andere zoete levensmiddelen.
Zoet smakende voedingsvezels kunnen als suikervervanger worden ingezet in producten waar dat m.b.t . productiemogelijkheden en sensorische eigenschappen haalbaar is. Voorbeelden van dergelijke vezels zijn inuline, FOS, fruitvezels en tagatose.
Belangrijk is te beseffen dat Diabetes geen door suiker veroorzaakte ziekte is maar een verstoorde stofwisseling van glucose betreft die, als type 2 diabetes zeer vaak samenhangt met het hebben van overgewicht, onafhankelijk van de oorzaak daarvan in termen van soort van macronutriënten inname.
Bij het hebben van DM2 blijkt het verminderen van de totale koolhydraat consumptie op korte termijn effectief voor het verbeteren van het lichaamsgewicht en de glucosespiegels, maar zijn de lange termijn effecten minder indrukwekkend. Dat laatste hangt vermoedelijk samen met ‘discipline tot volhouden’.
Deze lezing plaatst de Nederlandse consumptie van suikers, fructose, frisdrank en vruchtensap in perspectief. Er wordt ingegaan op de stofwisselingseffecten van suikers en op het gegeven dat alles wat wij consumeren schadelijk voor de gezondheid kan worden afhankelijk van de dagelijkse hoeveelheid.