Wat kan de diëtist aanvullen in de verloskundige behandeling?

Aileen de Vogel tijdens de DCN Academy

Aileen heeft zich als diëtist gespecialiseerd in vrouwenaandoeningen. Ze heeft bijzondere aandacht voor subfertiliteit en PCOS.
Ervaringen van Aileen:
Vrouwen met PCOS hebben vaak veel vragen over voeding. Ze hebben meestal een heel traject doorlopen, veel teleurstellingen meegemaakt, ze willen hun verhaal kwijt. Het is een kwetsbare groep die alles wil aangrijpen om zwanger te worden.

Optimale voedingtoestand tijdens de zwangerschap

Een optimale voedingstoestand tijdens de zwangerschap is van essentieel belang voor een goed verloop van de zwangerschap en de gezondheid van het ongeboren kind. Vele fabels over voeding en zwangerschap doen de ronde. Om te voorkomen dat vrouwen met een zwangerschapswens of actieve zwangerschap zichzelf onnodig veel beperkingen opleggen uit onwetendheid, kan voorlichting door een diëtist over gezonde voeding tijdens de zwangerschap veel onzekerheid weghalen.
Een diëtist vertaalt de algemene voedingsrichtlijnen naar de individuele, persoonlijke situatie waardoor de geadviseerde voedingsinname zo dicht mogelijk ligt bij de gewoontes van de persoon in kwestie.

Zwangerschapswens

De kans op zwangerschap is groter wanneer mannen en vrouwen een BMI hebben tussen de 20 en 25. Een BMI die hiervan afwijkt, naar boven of onder, kan leiden tot vruchtbaarheidsstoornissen en complicaties tijden de zwangerschap voor moeder en kind.
Voor vrouwen en mannen met een zwangerschapswens is het dan ook van belang om een gezond gewicht te bereiken of te behouden. Aandachtspunt hierbij is dat de voedingsstatus van vrouwen en mannen optimaal blijven. Tekorten aan voedingsstoffen kunnen namelijk een negatieve invloed hebben op de zwangerschap en op het ongeboren kind.
Professionele begeleiding van een diëtist kan hierbij van toegevoegde waarde zijn. De diëtist kan stellen met een kinderwens helpen om geleidelijk af te vallen en daarbij de voedingstoestand te bewaken, zodat de optimale omstandigheden worden gecreëerd voor een ongecompliceerde zwangerschap en een gezond kind.

Zwangerschapsdiabetes

Diabetes Gravidarum of GDM (Gestational Diabetes Mellitus )
Zwangerschapsdiabetes
In de tweede en derde termijn van de zwangerschap is de insulinegevoeligheid van de moeder verminderd (insulineresistentie). Dit een normale situatie om te zorgen dat de baby voldoende glucose (energie) krijgt. De insuline van de moeder passeert niet de placenta. De foetus maakt eigen insuline vanaf ongeveer de 7e week.
De eigen insuline van de baby zorgt voor normale bloedglucosespiegels.
De moeder produceert meer insuline om de eigen bloedglucose op normaal niveau te houden.

Vrouwen met zwangerschapsdiabetes hadden meestal al een mate van insulineresistentie voor de conceptie. Dit wordt heviger tijdens de zwangerschap, waardoor zwangerschapsdiabetes ontstaat In dat geval is de glucose in maternaal bloed hoger dan normaal. Er gaat meer glucose via de placenta naar de baby wat leidt tot meer groei.

De voeding heeft veel invloed heeft op de bloedglucosewaarden, met name koolhydraten in de voeding. Omdat dit complexe materie is, kan hulp van een diëtist zeer welkom zijn, voor uitleg en advies en inpassing van het advies in de persoonlijke situatie.

Uit de factsheet van KNOV

Overwegingen van belang voor samenwerking tussen eerste en tweede lijn Eerstelijns zorg bij vrouwen met GDM zonder insuline.
Het NDF addendum20 bespreekt de mogelijke samenwerking tussen alle betrokken zorgverleners bij GDM, waarbij wordt uitgegaan van toegang tot de zorg van het diabetisch team in het ziekenhuis. Zolang de bloedglucosewaarden dat toelaten, kan deze zorg ook in de eerste lijn georganiseerd worden, als er goede afspraken zijn met alle betrokken zorgverleners.
Het regioprotocol Zwangerschapsdiabetes van het netwerk geboortezorg NoordWest Nederland is een voorbeeld van een multidisciplinair protocol waarbij gestreefd wordt de zorg zolang mogelijk in de eerste lijn te houden. Het is mogelijk om als verloskundige rechtstreeks te verwijzen naar een diëtist. Bloedsuikers kunnen via de huisarts of diëtiste in de eerste lijn gecontroleerd worden door middel van dagcurves, indien mogelijk (deels) met zelfcontrole door de zwangere. Praktijkondersteuners of praktijkverpleegkundigen van de huisarts zijn vaak betrokken bij de eerstelijns diabeteszorg. De praktijkondersteuners, praktijkverpleegkundigen of diëtisten kunnen zelfbepaling van bloedsuikers aanleren aan de zwangere met GDM.